آیا بروز تغییرات روی ناخن ها دلیل خاصی دارد. آیا این عارضه حاکی از وجود یک مشکل سلامتی در بدن است؟ ناخن ها شاید به طور مستقیم نشانگر چیزی نباشند، اما می‌توانیم از شکل ظاهری آن‌ها به سرنخ‌های مهمی در سلامت بدن دست یابیم. ناخن‌ها نکات مهمی را در خصوص سلامت بدن به ما بیان می‌کنند. اگر شما نیز به سلامت ناخن‌های خود اهمیت می‌دهید، دعوت می‌کنیم ما را تا انتهای مطلب همراهی کنید. در این مطلب قصد داریم تا علائم بیماری‌ها را از طریق سلامت ناخن‌ها کشف کنیم.
کشف بیماری از طریق سلامت ناخن ها
- ایجاد شکاف و حفره روی ناخن ها می تواند حاکی از ابتلا به یک بیماری پوستی به نام پسوریازیس باشد.
- در صورت کبود یا سفید بودن بستر ناخن ها و همچنین ترد یا شکننده بودن آن‌ها، احتمالا با فقر آهن مواجه شده‌اید.
- وجود نوارها و شیارهای تیره در نوک ناخن‌ها می‌تواند از علائم افزایش سن باشد. لذا اگر به دنبال سایر علائم هستید، باید نزد پزشک بروید و با انجام آزمایشات و بررسی‌های لازم آن را ریشه‌یابی کنید.
- اگر ناخن‌ها به شکل منحنی یا پهن باشند، احتمالا با کمبود اکسیژن در بدن مواجه هستید.
بلندی و کوتاهی ناخن ها
ناخن‌ها نقش بسیار مهمی در سلامت بدن از جمله حفاظت و پشتیبانی از انگشتان دست و پا ایفا می‌کنند. داشتن ناخن علاوه‌بر سلامتی به برخی از کارهای روزمره نیز کمک می‌کند. به طور مثال شما می‌توانید با ناخن‌هایتان اقدام به خاراندن بدن یا خراشیدن اشیا کنید. ناخن‌ها همچنین از وضعیت سلامت بدن به پزشکان اطلاع می‌دهند.
پایه و اساس ناخن ها
ناخن‌ها در اصل سلول‌های سخت پوستی هستند که به طور عمده از کراتین تشکیل می‌شوند. کراتین پروتئینی است که در مو، پوست و ناخن ها وجود دارد و توسط سلول‌های زنده پوست روی انگشتان ایجاد می‌شود. این سلول‌ها در یک ناحیه غیر آشکار در زیر پوست شروع به پیدایش می‌کنند. به محض پیدایش سلول‌های پوستی جدید، سلول‌های قدیمی‌تر تحت فشار قرار می‌گیرند و به سمت بیرون هدایت می‌شوند، تا اینکه بعد از ضخیم شدن به شکل ناخن آشکار می‌گردند.
رشد ناخن ها
سرعت رشد ناخن هر فرد به عوامل متعددی بستگی دارد. به طور مثال رشد ناخن ها در آقایان سریع تر از خانم ها صورت می‌گیرد. البته زنان در زمان بارداری و سنین بالا ممکن است با رشد نامنظم ناخن‌های خود مواجه شوند. همچنین رشد ناخن‌ها در تابستان سریع‌تر از زمستان می‌باشد.
رشد ناخن‌های دست یک فرد معمولا سریع‌تر از پای او است. به طور متوسط ناخن‌های دست ۲ تا ۳ میلی‌متر در هر ماه رشد می‌کنند. بیماری‌ها، به هم ریختن تنظیم هورمون‌ها و بالا رفتن سن می‌توانند از جمله عوامل کند کننده رشد ناخن‌ها باشند.
اختلالات شایع ناخن ها
اختلالات ناخن معمولا بر افراد بزرگسال تاثیر می گذارد، لذا کودکان در این امر سهم چندانی ندارند. با بالا رفتن سن و افزایش ضخامت ناخن‌ها، افراد بیشتر در معرض ابتلا به عفونت‌های قارچی قرار می‌گیرند. به‌طوری‌که مشکلات گردش خون و مصرف برخی از داروها خطر پیشرفت این تغییر وضعیت را دوچندان می‌کند. در ادامه به برخی از مهمترین اختلالات در ناخن‌ها اشاره می‌کنیم.
۱- وجود نقطه‌های سفید رنگ
این نقطه‌ها اغلب به خاطر ضربه‌های خفیف و در نتیجه زخمی شدن محل پیدایش سلول‌های ناخن ظاهر می‌گردند. لذا بروز چنین لکه‌هایی در طول رشد ناخن بسیار شایع است و دلیلی برای نگرانی نمی‌باشد. ولی اگر به صورت ناگهانی تعداد زیادی از این لکه را مشاهده کردید حتما به یک متخصص پوست مراجعه کنید. زیرا این لکه ها ممکن است بیانگر یک عفونت یا دیگر وضعیت‌های پزشکی باشد.
2-خونریزی شاخه‌ای یا تراشه‌ای
این نوع خونریزی به صورت خطوط قرمز و یا مایل به قهوه‌ای در زیر ناخن ها ظاهر می‌گردد. این اختلال زمانی رخ می دهد که عروق خونی موجود در بستر ناخن به علت ضربه خوردن شدید آسیب ببیند. مصرف برخی از داروها نیز می توانند در مواقعی سبب بروز این عارضه گردند. بنابراین این موضوع باید توسط متخصصین پوست مورد آزمایش قرار گیرد.
۳-گوشه کردن ناخن ها
این اختلال زمانی رخ می دهد که منحنی رشد گوشه ناخن به سمت پایین و درون پوست هدایت شود. معمولا انگشت شست پا در این مورد آسیب پذیرتر می باشد.
از مهمترین عوامل بروز این عارضه می‌توان به چیدن نامناسب ناخن ها، پوشیدن کفش‌های تنگ و ضعیف بودن ساختار ناخن اشاره کرد. گوشه کردن ناخن ها می تواند دردناک و در بعضی موارد همراه با عفونت و چرک باشد. توصیه می‌شود برای جلوگیری از بروز بیماری‌های عفونی حتما این مورد را درمان کنید.
۴- عفونت های قارچی
قارچ‌ها نقش زیادی در رشد و گسترش یافتن عفونت‌های ناخن ایفا می‌کنند. این قارچ‌ها معمولا بر روی ناخن‌های پا تجمع می‌کنند. طبق آمار تقریبا ۱۲ درصد مردم امریکا دچار عفونت های قارچی ناخن می باشند. البته قارچ ناخن در برخی مواقع به دلیل جنبه‌های ارثی ظاهر می‌شوند. این امر در کودکان بسیار نادر است مگر اینکه پدر یا مادر یا هر دو دچار این عارضه باشند.
قارچ های ناخن به دو گروه تقسیم می شوند:
- درماتوفیت ها ( گروهی از قارچ‌ها که موجب ایجاد عفونت در سطح پوست می‌شوند)
- مخمرها (کاندیدا)
در حالی که هر دو گروه سبب عفونت های ناخن می شوند، اما درماتوفیت ها اغلب بر روی ناخن‌های پا تاثیر منفی می‌گذارند. این در حالی است که مخمرها ناخن‌های دست را مورد حمله قرار می‌دهند.
پزشک در صورتی که عامل اصلی عفونت را یکی از این دو گروه تشخیص دهد، داروهای ضدقارچ از جمله کرم‌ها، لوسیون‌ها، ژل‌ها و لاک‌ها را تجویز می‌کند. این داروها تاثیر خوبی بر از بین رفتن عفونت‌های قارچی می‌گذارند. اما بسیاری از عفونت‌های قارچی صرفا توسط داروهای خوراکی نظیر ایتراکونازول، تربینافین و فلوکونازول از بین می‌روند.
۵-عفونت های باکتریایی
قرمزی، تورم و درد در اطراف پوست ناخن ها معمولا بیانگر عفونت‌های باکتریایی می‌باشند. شایع‌ترین علل بروز این نوع عفونت‌ها زخمی شدن ناخن و پوست اطراف آن می‌باشد. همچنین افرادی که به طور مکرر در معرض آب و یا مواد شیمیایی قرار می‌گیرند به این عفونت‌ها دچار می‌شوند. عفونت‌های باکتریایی معمولا سبب تغییر رنگ ناخن‌ها به رنگ سبز می‌شوند.
۶-تومورها و زگیل ها
این عارضه ممکن است در هر قسمتی از ناخن به‌وجود آید و سبب تغییر در شکل ظاهری و بستر آن شود. زمانی که رشد ناخن با رشد زگیل یا تومور تداخل پیدا کند، می‌تواند سبب از بین رفتن بافت ناخن‌ها شود.
زگیل‌ها عفونتی ویروسی هستند که بر پوست اطراف و زیر ناخن ها تاثیر می‌گذارندو این عارضه معمولا بسیار دردناک بوده و بر کارایی انگشتان دست و پا تاثیر منفی می‌گذارد. درمان زگیل معمولا به‌وسیله فریز کردن و یا لیزر درمانی صورت می‌گیرد. البته استعمال برخی داروهای شیمیایی نیز موثر می‌باشند. در صورتی که زگیل‌ها و تومورها در ناحیه زیر ناخن و بستر آن گسترش یابند، نیاز به جراحی و برداشتن آن‌ها ضرورت می‌یابد.
انواع روش‌های مراقبت و حفظ سلامت ناخن ها
اغلب اختلالات ناخن ناشی از مراقبت‌های نادرست و عادت‌های اشتباه است. بیشتر متخصصین پوست برای سلامتی ناخن‌ها پیشنهاداتی ارائه می‌دهند که مهمترین آن‌ها عبارت‌اند از:
- ناخن های خود را همیشه خشک و تمیز نگه دارید زیرا این کار از تجمع و رشد باکتری های عفونی در زیر آن‌ها جلوگیری می کند.
- ناخن‌ها را در راستای مستقیم و به صورت گرد کوتاه کنید. هنگام گرفتن ناخن‌ها از تیز بودن ناخن‌گیر و یا قیچی خود مطمئن شوید. سوهان زدن زیاد ناخن نیز سبب ضعیف شدن بافت آن‌ها می شود. لذا از سوهان‌هایی که دارای بافت نرم هستند استفاده کنید.
- از جویدن ناخن ها و پوست اطراف آن خودداری کنید.
- ناخن ها را معمولا کوتاه و تمیز نگه دارید تا کمتر در معرض آسیب و زخمی شدن قرار گیرند.
- اگر هنگام کوتاه کردن ناخن‌های پا، متوجه ضخیم شدن آن‌ها شدید، پاهایتان را به مدت 5 تا 10 دقیقه در آب ولرم حاوی نمک قرار دهید. سپس از کرم‌های دارای آمونیوم لاکتات و یا اوره جهت تسکین ناخن‌ها استفاده کنید. نرم بودن ناخن‌ها فرایند کوتاه و سوهان کشیدنشان را آسان می‌کند.
- از کندن ناخن‌های گوشه کرده مخصوصا زمانی که چرک کرده و یا زخمی شده باشد به شدت پرهیز کنید. بهتر است برای درمان آن حتما به یک متخصص مراجعه کنید.
- از کفش‌های مناسب، راحت و هم‌سایز پاهایتان استفاده کنید.
- هر اتفاق غیرمعمول بر روی ناخن‌ها از جمله تغییر در ظاهر آن، تورم و درد را به پزشک خود گزارش دهید.
جویدن ناخن ها ( سخت ترین عادت برای ترک کردن )
برای جلوگیری از بروز اختلالات ناخن باید عادت‌های ناپسند نظیر جویدن آن‌ها را ترک کنید. جویدن ناخن‌ها نه تنها ظاهری بد شکل برای دست‌های شما ایجاد می‌کند بلکه سبب آسیب دیدن پوست‌های اطراف آن و همچنین پخش شدن عفونت در تمام بدن می‌شود.
جویدن ناخن‌ها معمولا آسان‌ترین راه برای انتقال چرخه میکروبی از انگشتان به دهان و یا برعکس می‌باشد. استفاده از لاک‌های تلخ و یا مایعات بد طعم به ترک این عادت کمک می‌کند.
اگر قادر به ترک این عادت نیستید، احتمالا دچار اضطراب و یا اختلال‌های وسواسی شدید شده‌اید. در چنین مواردی رفتار درمانی می تواند بسیار کارساز باشد.
درمان اختلالات و حفظ سلامت ناخن ها
زخم‌های جزئی ناخن‌ها به خودی خود بهبود می‌یابد، اما اختلالات شدید ناخن نیازمند مراقبت‌های پزشکی می‌باشند.
اختلالاتی مانند تغییر شکل ناخن، تورم و دردناک شدن اطراف ناخن، خطوط سفید و یا مشکی، وجود پستی و بلندی ها در ناخن‌ها از جمله اختلالاتی هستند که درمان آن‌ها ضروری است. با توجه به کند بودن رشد ناخن و همچنین ضخیم بودن آن‌ها، فرایند جذب دارو با کندی پیش خواهد رفت. لذا برای درمان آن باید صبور بود. داروهای خوراکی گزینه مناسبی برای درمان عفونت‌های ناخن می‌باشند. با این حال اگر هیچکدام از روش‌های درمانی پاسخگو نباشد، باید به سراغ جراحی برویم.
سخن پایانی
ناخن ها می توانند اطلاعات زیادی را درباره سلامتی بدن فاش کنند. بسیاری از بیماری ها به راحتی توسط تغییر ظاهر ناخن‌ها شناسایی می‌شوند. به همین علت است که تمام پزشکان در هنگام معاینه به ناخن‌های بیمار نگاه می کنند. امیدواریم که این مطلب از وبسایت گل افشان برای شما مفید بوده باشد.
